In 2023 is er in Nederland voor ruim €100 miljoen schade aangericht door online fraude, met meer dan 70.000 meldingen bij de politie en andere veiligheidsinstanties. Dit blijkt uit onderzoek van de Landelijke Expertise en Operaties (LX) en de Landelijke Opsporing en Interventies (LO).
Hoewel het aantal gevallen van online fraude sinds 2014 sterk is gestegen, verschilt de frequentie per type. Aan- en verkoopfraude komt het meest voor, gevolgd door bankhelpdeskfraude en hulpvraagfraude. De financiële schade is het hoogst bij bankhelpdeskfraude (€33,7 miljoen) en beleggingsfraude (€31 miljoen).
Naast financiële schade heeft online fraude ook een grote impact op slachtoffers. Veel mensen ervaren minder vertrouwen in anderen, een verminderd gevoel van veiligheid en psychische klachten.
De daders zijn vaak jonge mensen (< 30 jaar) die in wisselende samenstelling opereren. Ze delen kennis en werkwijzen op internetfora, waardoor de drempel om cybercrime te plegen lager wordt. De opbrengsten worden vaak gebruikt voor luxe goederen, witwassen en het financieren van andere misdrijven.
Ondanks inspanningen van politie en private partijen blijft online fraude een groeiend probleem. Een integrale aanpak met focus op preventie, kennisdeling en snelle interventies is nodig om deze criminaliteit effectiever te bestrijden. De verwachting is dat online fraude de komende jaren zal toenemen door de inzet van kunstmatige intelligentie en deepfakes.
